در دنیای پیچیده و چند جانبه اقتصادی امروز، مفاهیم مالی و حقوقی بسیاری وجود دارند که به عنوان نیازهای اساسی هر شخص حقوقی یا حقیقی تلقی می شوند. یکی از این مفاهیم مهم، “اینکوترمز” یا به طور ساده تر، اصطلاحات بین المللی بازرگانی است که بر یک دارایی یا اموال وارد میشوند و می توانند تأثیرات زیادی بر روی عملکرد مالی و تصمیم گیریهای استراتژیک یک شخص یا سازمان داشته باشند. در این مطلب از Sepehr Bar Sahand به بررسی عمیق تر این مفهوم و کاربردهای اصلی آن خواهیم پرداخت.
اینکوترمز چیست؟
در اصل واژه اینکوترمز در انگلیسی (INCOTERMS) مخفف عبارت (International Commercial Terms) و در زبان فارسی به معنای “اصطلاحات بین المللی بازرگانی” می باشد. این اصطلاح به یک مجموعه از قوانین و شرایط اشاره دارد که در معاملات تجاری بین کشورها مورد استفاده قرار می گیرد که تعیین کننده شرایط خرید و فروش کالاها در معاملات بین المللی هستند، همچنین نقش مهمی در تعیین هزینهها، مسئولیتها و ریسکهای مربوط به حمل و نقل کالاها دارند. هدف اصلی از ایجاد اینکوترمز، کاهش ابهامات و سردرگمی بین خریداران و فروشندگان در معاملات بین المللی است. در این شیوه شرایط تجاری برای طرفین معامله به وضوح تعیین می شوند که در نتیجه ابهامات کاهش یافته و امکان انجام معاملات بین المللی با دقت و شفافیت بیشتری فراهم شود.
تاریخچه اینکوترمز
اینکوترمز (Incoterms) شامل مجموعهای از اصطلاحات تجاری می باشد که برای اولین بار توسط اتاق تجارت بین المللی (ICC) ابداع شد. این اصطلاحات معیاری مشترک برای تفسیر و تفاهم بهتر شرایط تجاری در معاملات بین المللی را ارائه می دهد و هدف اصلی آن، ایجاد شفافیت و یکپارچگی درباره تعهدات و وظایف خریدار و فروشنده در مراحل مختلف حمل و نقل کالاها است.
تاریخچه اینکوترمز به سال ۱۹۳۶ باز می گردد. در آن زمان، اتاق تجارت بین المللی نیاز به تدوین یک مجموعه از اصطلاحات مشترک جهت کاهش ابهامات و تفاوت های تفسیری در معاملات بین المللی داشت. نتیجه این تلاش، مجموعه اولیه ای از اصطلاحات تجاری با عنوان “IncoTerms 1936” بود که شامل شش اصطلاح EXW، FOB، FAS، FOB Stowed، CFR و CIF می شد.
پس از آن، این مجموعه اصطلاحات به صورت دوره ای به روزرسانی شده تا با تغییرات جاری در مباحث تجارت جهانی در طول زمان همخوانی داشته باشد. درنتیجه نسخههای مختلفی از اینکوترمز، به تفصیل تعهدات فروشنده و خریدار در مورد هزینهها، مسئولیتها، بارگیری و تخلیه کالا، بیمه، گمرک و سایر جزئیات پرداختند.
اینکوترمز چه مواردی را شامل می شود؟
اینکوترمز برای قراردادهای فروش به کار می رود که رابطه و تعهدات میان خریدار و فروشنده را در موارد مختلف فرآیند حمل و نقل کالاها که دارای اهمیت است را مشخص می کند. این اصطلاح، تفاهم واضحی برای تعهدات مرتبط با میزان هزینه ها، مسئولیت ها، بارگیری و تخلیه کالا، بیمه، گمرک و دیگر جزئیات مهم در معاملات بین المللی را در بر می گیرد.
اگرچه اصطلاحات اینکوترمز برای قراردادهای فروش ارزشمند هستند، اما باید توجه داشت که آنها به تمامی جنبه های تعاملات تجاری اعم از قراردادهای حمل، بیعانه، پرداخت و غیره تعمیم نمی یابند. برای هر نوع تعامل تجاری، ممکن است نیاز به تعهدات و شرایط خاص دیگری داشته باشید که باید در قراردادهای جداگانه مشخص شوند.
مزایای قوانین اینکوترمز
مزایای قوانین اینکوترمز در معاملات بین المللی بسیار مهم و موثر هستند. در زیر به برخی از این مزایا اشاره می کنم:
- شفافیت در تعهدات: اینکوترمز با ارائه تعاریف، شرایط دقیق و واضح برای مسئولیتها و همچنین تعهدات فروشنده و خریدار، ابهامات احتمالی را کاهش می دهد و به ایجاد شفافیت درباره نقش ها و وظایف طرفین کمک می کند.
- توافق مشترک: استفاده از اصطلاحات اینکوترمز معمولاً به معنای توافق مشترک و مشخصی بین طرفین معامله است. این توافق می تواند از ابتدای فرآیند مذاکره تا پایان تحویل کالا اعمال شود.
- اطمینان از هزینهها: با داشتن تعاریف دقیق در مورد میزان هزینهها، احتمال تداخل در مورد پرداخت هزینهها کاهش می یابد و هر طرف می تواند به صورت دقیق هزینههای مرتبط با حمل و نقل را پیشبینی کند.
- مناسب انواع مختلف حمل و نقل: اصطلاحات اینکوترمز برای انواع مختلف حمل و نقل مانند حمل دریایی، حمل هوایی و حمل زمینی مناسب هستند و می توانند به انواع مختلف معاملات اعم از کوچک و بزرگ کمک کنند.
- استفاده جهانی: اینکوترمز به عنوان یک مجموعه استاندارد توسط اتاق تجارت بین المللی ارائه شده است و به همین دلیل در معاملات جهانی از آن استفاده می شود. این باعث شده که تعامل با شرکای تجاری از کشورهای مختلف به شکلی مشترک و یکپارچه انجام شود.
معایب قوانین اینکوترمز
همچنین معایبی نیز در استفاده از قوانین اینکوترمز وجود دارند که می توانند در برخی موارد مشکلاتی ایجاد کنند. در زیر به برخی از این معایب اشاره می کنم:
- عدم تطابق با واقعیت محلی: اصطلاحات اینکوترمز بر اساس معاملات بین المللی ارائه شدهاند و ممکن است در برخی موارد با شرایط و واقعیتهای محلی کشورها و جریانهای تجاری مطابقت نداشته باشند.
- مسئولیتهای ناشناخته: استفاده از اصطلاحات اینکوترمز ممکن است منجر به پوشاندن یا عدم مشخص شدن برخی مسئولیتها یا شرایط ویژه در قراردادهای معاملاتی شود که میتواند به تضادها و اختلافها منجر شود.
- کنترل کیفیت و کمیت کالا: اصطلاحات اینکوترمز تا حدی بر تحمل هزینهها و مسئولیتها تمرکز دارند و به تحت نظر گرفتن کیفیت و کمیت دقیق کالا توجه نمی کنند.
- نیاز به تعامل و توافق مکمل: در بعضی موارد، اصطلاحات اینکوترمز نیازمند تعامل و توافق نامههای مکمل برای موارد خاص می باشند که میتواند پیچیدگی را افزایش دهد.
به طور کلی، استفاده از اصطلاحات اینکوترمز نیازمند دقت، آگاهی و توجه به شرایط خاص معاملات و شرکای تجاری است تا معایب احتمالی کاهش یابد و مزایای آن در استفاده موثرتر بیشتر شود.
اصطلاحات رایج استفاده شده در اینکوترمز
در اینکوترمز از اصطلاحات خاصی استفاده می شود که نقش و تعهدات خریدار و فروشنده را در معاملات بین المللی مشخص می کنند. در زیر به برخی از این اصطلاحات رایج به طور خلاصه اشاره می کنم:
EXW (Ex Works): کالا در محل تولید یا انبار فروشنده تحویل می گیرد و تمام هزینهها و ریسکها از طرف خریدار پوشش داده می شود.
FCA (Free Carrier): فروشنده کالا را در محل مشخص شده توسط خریدار تحویل می دهد و مسئولیتها و هزینهها تا این نقطه به عهده فروشنده است.
CPT (Carriage Paid To): فروشنده کالا را تا مقصد نهایی حمل می کند و هزینهها تا این نقطه به عهده فروشنده است، اما ریسکها پس از تحویل به حامل به عهده خریدار است.
CIP (Carriage and Insurance Paid To): مانند CPT می باشد با این تفاوت که فروشنده باید همچنین بیمه نامه مرتبط با حمل را نیز تهیه کند.
DAT (Delivered At Terminal): فروشنده کالا را در ترمینال مقصد تحویل می دهد و هزینهها و ریسکها تا این نقطه به عهده فروشنده است.
DAP (Delivered At Place): فروشنده کالا را در مقصد مشخص شده تحویل می دهد و هزینهها تا این نقطه به عهده فروشنده است، اما ریسکها پس از تحویل به خریدار منتقل میشود.
DDP (Delivered Duty Paid): فروشنده کالا را تا مقصد مشخص شده تحویل داده و هزینهها و ریسکها تا این نقطه به عهده فروشنده است. فروشنده همچنین مسئول پرداخت هزینههای گمرکی و مالیاتهای مقصد نیز می شود.
FOB (Free On Board): فروشنده کالا را به عنوان بارگیری در کشتی تحویل می دهد و هزینهها و ریسکها پس از آن به عهده خریدار می شود.
CFR (Cost and Freight): فروشنده کالا را تا مقصد مشخص شده حمل می کند و هزینه حمل تا این نقطه به عهده فروشنده است، اما ریسکها پس از آن به خریدار منتقل میشود.
CIF (Cost, Insurance and Freight): مانند CFR با اضافه شدن بیمه نامه مرتبط با حمل که توسط فروشنده تهیه میشود.
این اصطلاحات تعیین کننده تعهدات و مسئولیتهای خریدار و فروشنده در معاملات بین المللی هستند و باید با دقت به آنها عمل کرد تا ابهامات و اختلافات احتمالی کاهش یابد.
final word
در پایان، اینکوترمز به عنوان مفهومی حیاتی و پیچیده در حوزه های مختلف اقتصادی و مدیریتی نقش اساسی را ایفا می کند. این تعهدات مالی می تواند از نقطه نظر استراتژیک تأثیرات زیادی داشته باشد. مدیریت اینکوترمز و بهره برداری موثر از آن به مدیران کمک می کند تا ریسکهای مالی را به حداقل برسانند و با انعطاف پذیری در تصمیم گیریهای استراتژیک، به بهبود عملکرد سازمان بپردازند. همچنین با توجه به پیچیدگی و اهمیت این مفهوم، افزایش دانش و توانایی در مدیریت اینکوترمز به عنوان یکی از عوامل کلیدی در موفقیت سازمانها و کسب و کارها مطرح می شود. پرسش ها و نظرات خود را در بخش دیدگاه ها با Sepehr Bar Sahand International Transport Company به اشتراک بگذارید.