فیاتا یا International Federation of Freight Forwarders Associations یکی از بزرگترین سازمان های غیردولتی (NGO) در زمینه حمل و نقل است. این سازمان به صورت فعال در سراسر جهان فعالیت می کند. فیاتا به عنوان نماینده ای از صنعت حمل و نقل شناخته می شود و حدود 40,000 شرکت لجستیک و باربری (فورواردری) را که در عملیات حمل و نقل نقش دارند، نماینده می کند. این سازمان حدوداً 8 تا 10 میلیون نفر را در 150 کشور مختلف استخدام کرده است.
تاریخچه فیاتا
بعد از پاسخ به پرسش فیاتا چیست، بهتر است تاریخچه آن را نیز بررسی کنیم. فیاتا، اولین بار در سال 1926 در وین (اتریش) تأسیس شد، از طرف 16 کشور تشکیل شد. در ابتدا، ریاست فیاتا به عهده کشور دانمارک بود، اما در حال حاضر مقر آن در زویخ (سوئیس) قرار دارد. به دلیل وقوع جنگ جهانی دوم، این فدراسیون به طور موقت متوقف شد، اما در سال 1947 به فعالیت خود ادامه داد و در مدت ده سال بعد، بیشتر اعضای عادی آن به یکدیگر ملحق شدند و کمیته های مختلفی را برای توسعه امور فنی فدراسیون ایجاد کردند. هر سال، فدراسیون فیاتا یک کنگره را در یکی از کشورهای عضو برگزار می کند. انجمن شرکت های حمل و نقل بین المللی ایران عضو فعال این اتحادیه به شمار می رود و بیش از ۱۰۰ شرکت فورواردری ایرانی عضو وابسته به فیاتا هستند.
اهداف فیاتا
در واقع این مجموعه اهداف مشخصی داشته که به مرور زمان و با پیشرفت در صنعت حمل و نقل و باربری، این اهداف نیز پیشرفت کرده اند. اما به طور کلی می توان مجموعه اهداف فیاتا را در موارد زیر خلاصه نمود:
- افزایش کیفیت خدمات ارائه شده توسط صنعت فورواردری از طریق توسعه و ارتقای اسناد متحدالشکل فورواردری و شرایط تجاری استاندارد
- توسعه ارتباطات و اطلاعات الکترونیکی
- بهبود و ارتقای تجارت بین المللی بین تمامی کشورها
- توسعه آموزشهای شغلی باربری در صنعت حمل و نقل
قوانین فیاتا چیست؟
- فقط شرکت های ملی عضو فیاتا مجاز به توزیع و انتشار اسناد فیاتا هستند.
- ثبت شماره سریال مشخصی بر روی فرم بارنامه الزامی است.
- قبل از انتشار فرم بارنامه، شرکت‌های عضو باید تاییدیه آن را از دبیرخانه فیاتا بگیرند.
- تمامی حقوق تألیف و انتشار اسناد فیاتا به طور انحصاری برای فیاتا محفوظ است و اعضای عضو این انجمن اجازه انتشار آن ها را ندارند.
- انجمن‌های ملی فراباربری مسئول انتشار این اسناد به سه زبان انگلیسی، آلمانی و فرانسوی هستند. هرچند، محتوای این اسناد و حتی رنگ آن ها باید دقیقاً همانند نمونه اصلی باشد.
- اسناد منتشر شده فیاتا توسط انجمن‌های هر کشور باید بین اعضا توزیع شود. با هدف نظارت بر توزیع دقیق و درست اسناد، انجمن‌ها باید گزارش مربوط به توزیع اسناد یا فرم‌ها را به صورت مکتوب ارائه کنند.
اسناد حمل فیاتا
به دلیل انعطاف پذیری بسیار بالا در سند فیاتا، خریداران و فروشندگان باید دارای آگاهی کافی از کاربردهای آن باشند. یکی از مهم ترین دلیل اصلی برای شناخت اسناد فیاتا، قابلیت معامله و غیرقابل معاله بودن آن است. گاهی اوقات تنها با صدور بارنامه فیاتا، مشکل اساسی در یک فرآیند تجاری بین المللی حل خواهد شد. در ادامه، با انواع سند فیاتا و رنگ بندی آن آشنا خواهیم شد:
- FCR (FIATA FORWARDERS CERTIFICATE OF RECEIPT) : گواهی رسید حمل فورواردرها به رنگ سبز روشن.
- FCT (FIATA FORWARDERS CERTIFICATE OF TRANSPORT) : گواهی حمل فورواردرها به رنگ زرد.
- FWR (FIATA WAREHOUSE RECEIP): گواهی تحویل انبار فیاتا که به رنگ نارنجی می باشد.
- FBL (FIATA MULTIMODAL TRANSPORT B/L): بارنامه فیاتا که قابل معامله و چند وجهی بوده و معمولا به رنگ آبی می باشد.
- (FIATA WayBill) FWB: راهنامه فیاتا که غیرقابل معامله و چند وجهی می باشد.
- (Shippers Declaration for the Transport) SDT: اظهارنامه فرستنده مبنی بر حمل کالای خطرناک.
- (Shippers Intermodal Weight Certificate) SIC: گواهی وزن در حالت (inter modal)که شامل حمل کانتینری می باشد و توسط فرستنده تنظیم می شود.
- (FIATA Forwarding Instructions) FFI: دستورات حمل
اظهارنامه فرستنده مبنی بر حمل کالای خطرناک SDT
در صورتی که کالای قابل حمل به عنوان یک کالای خطرناک در نظر گرفته شود، شرکت فوروارد موظف است براساس تحلیل و گروه بندی خطرناکی کالا، این اظهارنامه را به ارسال کننده محموله تحویل و دریافت کننده نیز باید آن را امضا و مهر کرده و به شرکت فورواردر تحویل دهد. همچنین، فورواردر متعهد است که طبق قوانین حمل و نقل کالاهای خطرناک، محموله را حمل و در مقصد تحویل دهد.
گروه های فیاتا
اعضای وابسته یا (Assicuate Members) شامل 1600 عضو غیر سندیکایی از 144 کشور جهان.
اعضای پیوسته یا (Ordinary Members) شامل سندیکاهای ملی از 77 کشور جهان.
فیاتا در ایران
در حال حاضر در ایران، فیاتا دارای دو عضو تشکلی است.
فدراسیون حمل و نقل و لجستیک ایران (TLFI) در سال ۱۳۹۴ تأسیس شد و بر اساس بند ک ماده 5 قانون اتاق بازرگانی، معادن، صنایع و کشاورزی ایران مصوب 1369/12/15 و ماده 1 و 5 قانون بهبود مستمر فضای کسب و کار مصوب 1390/11/16 مجلس شورای اسلامی ایران تأسیس و در اتاق بازرگانی، معادن، صنایع و کشاورزی ایران ثبت شد. این فدراسیون به عنوان یک تشکل بالا دستی در حوزه حمل و نقل و لجستیک بین‌المللی شناخته می‌شود. اعضای این فدراسیون شامل اتحادیه‌ها، کانون‌ها، انجمن‌ها و تشکل‌های کارفرمایی فعال در حمل و نقل و لجستیک بین‌المللی از جمله جاده‌ای، هوایی، دریایی، بندری، ریلی، مسافربری و هواپیمایی می باشند. بعضی از اعضای این فدراسیون به صورت زیر معرفی می شوند:
- انجمن پایانه داران بنادر ایران
- انجمن شرکت های هواپیمایی ایران
- انجمن شرکت های حمل و نقل بین المللی مالکان کامیون ایران
- انجمن صنعت بانکرینگ ایران
- انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته
- اتحادیه مالکان کشتی ایران
انجمن سراسری شرکت های حمل و نقل بین المللی ایران: در سال ۱۳۴۸ شمسی به واسطه زحمت و فعالیت سه شرکت حمل و نقل بین المللی ایرانی تأسیس شد. در آن زمان، شرکت های حمل و نقل بین المللی ایرانی به تنهایی قابل شمارش بودند و حمل و نقل کالاهای خروجی از مرزها عمدتاً توسط فروشندگان خارجی (FWR) که نمایندگان یا دفاتری در ایران داشتند، انجام می شد. این تجمع صنفی با نام سندیکا، فعالیت خود را آغاز کرد و در تاریخ ۲۹/۶/۱۳۵۲ عضویت خود در سازمان جهانی فیاتا را تأیید کرد. بر اساس اساسنامه، مسئولیت انجمن شامل هماهنگی و ارتقاء وضعیت و کیفیت کار اعضاء بود و همچنین بارنامه های حمل و نقل را نیز توزیع می کرد.
سخن پایانی
بارنامه یکی از مهم ترین و اساسی ترین اسناد در حمل و نقل کالاها و محموله‌ها است که نقش رسید کالا را دارد و توسط شرکت باربری صادر و بین صاحب بار و خود شرکت امضا می‌شود. هرگونه ادعایی که برخلاف مفاد درون آن توسط طرفین بازگو شود، اعتباری ندارد. بارنامه حمل مرکب فیاتا، که در سطح بین‌المللی صدور آن ضروری است، به عنوان مهم‌ترین بارنامه محسوب می‌شود. برای دریافت اطلاعات بیشتر، یا مشاوره در زمینه حمل و نقل، لطفاً با متخصصان ما تماس بگیرید.
ایمیل: 